आपण भारतीय नागरिक आयुर्वेदाचा वसा अगदी 1000 वर्षापूर्वीपासून चालवत व पुढे घेवून जात आहोत. आयुर्वेद ही पार वेदीक काळापासून चालत आलेली उपचार पद्धती आहे. ही केवळ उपचार पद्धती नसून एक जीवनशैली आहे. आयुर्वेदानुसार वात, पित्त आणि कफ या तिन्ही मूलत्तवांचे संतुलन साधल्यास तुम्हाला कोणताही रोग होत नाही. यामध्ये सर्वात चांगली वनस्पती मानली जाते ती गुळवेल.
गुळवेल खाण्याचे फायदे अनेक आहेत. या लेखातून आपण गुळवेलची थोडी माहिती घेणार आहोत त्याआधी गुळवेल म्हणजे नक्की काय ते आपण पाहू. चला तर विलंब न करता पाहूया ही माहिती. गुळवेल एक अशी वनस्पती आहे जी जंगल, शेतातील चिखल अथवा डोंगरावर पहायला मिळते. ही वनस्पती उष्ण प्रकृतीची असते. याचे फळ साधारण वाटाण्याच्या आकाराचे दिसते. उन्हाळ्याच्या दिवसात या वनस्पतीवर लहान लहान आकाराची पिवळी फुलं दिसून येतात.
गुळवेलचे वैज्ञानिक नाव हे टीनोस्पोरा कार्डिफोलिया असं आहे. यामध्ये अनेक आजार बरे करण्याची क्षमता असते. त्यामुळे गुळवेलला अमृता समान मानले जाते. सर्वात खास वैशिष्ट्य म्हणजे गुळवेल हे झाडाला अगदी मिठी मारून वाढते. त्यामुळे त्या झाडाचे औषधीय गुणही गुळवेलामध्ये समाविष्ट होतात. त्यामुळे जर कडुलिंबाच्या झाडावर गुळवेल वाढवली तर ती अत्यंत लाभदायी मानली जाते.
महाराष्ट्रांमध्ये सगळीकडे गुळवेल ही वनस्पती सर्वत्र आढळते. या वेलीचे खोड लांब धाग्यांसारखे आणि बोटांएवढे जाड असून त्यावरील सालंही पातळ आणि त्वचेप्रमाणे असतात. काही कालावधी नंतर त्याची सालं निघतात. या खोडांंवर लहान-लहान छिंद्रसुध्दा आढळतात. या वेलीच्या खोडातील आतला भाग चक्राकार दिसून येतो. वेलीची हिरवीगार मुळे फुटून खाली लोंबताना आढळतात.
गुळवेलाचा उल्लेख आयुर्वेदात अमृतकुंभ असा आहे. तसंच ह्याला रसायनकल्प ही म्हटले जाते. शरीराची रोग प्रतिकारशक्ती कमी होणे हेच आजारी पडण्याचे मुख्य कारण आहे आणि आपली रोग प्रतिकारशक्ती वाढविण्यासाठी आपण अनेक उपाय करतो. त्यानुसार तुम्ही गुळवेलचे सेवन करू शकता. रोगांशी लढणारी रोग प्रतिकारशक्ती वाढविण्यासाठी गुळवेल अत्यंत लाभदायी आहे असं आयुर्वेदातही सांगण्यात आले आहे.
यामध्ये इम्यूनोमॉड्युलेटरी नावाचा घटक अधिक आढळतो. जो प्रतिकारशक्ती वाढविण्यास मदत करतो. साधारण दहा ते पंधरा दिवसांनंतरही तापाची समस्या कमी होत नसेल तर त्याला क्रोनिक फिव्हर असे म्हटलं जातं. तुम्ही या समस्येवर गुळवेलाचा उपयोग करून घेऊ शकता. हा ताप काढण्यासाठी तुम्हाला गुळवेलाचा उपयोग करता येतो. यासाठी तुम्ही गुळवेलाची फळं आणि पानांचा वापर करून काढा बनव व याचे सेवन करा.
यामध्ये असणारे ताप बरा करणारा घटक आणि अँटि मलेरियल म्हणजेच मलेरिया इन्फेक्शन दूर करणारा घटक गुण तापासून सुटका मिळवून देतात. बाहेरचे तिखट तेलकट जंक फूड खाल्याने अन्न पचनाची अनेकांना समस्या असते. गुळवेलाची औषधीय गुणांमध्ये पचनक्रिये संबंधी समस्या दूर करण्याची गुण आहेत. डायरिया आणि जुलाब होत असतील तर त्यासाठीही हे उत्तम ठरते. पचनतंत्र मजबूत करण्यासाठी याचे साह्य मिळते.
त्यामुळे तुम्हाला जुलाब होत असतील तर जुलाबवर घरगुती उपाय म्हणून तुम्ही गुळवेलाचा आधार घ्या. त्याच बरोबर आजकाल फारच लहान वयात अनेकांना मधुमेहाच्या समस्यांना सामोरं जावं लागतं. पण गुळवेलाच्या पावडरचे नियमित तुम्ही उपाशीपोटी पाण्यातून सेवन केल्यास, मधुमेह आटोक्यात येण्यास मदत मिळते. मधुमेहावर उत्तम घरगुती उपाय आहे. दम्याच्या समस्येपासून सुटका मिळविण्यासाठीही गुळवेल चे फायदे मिळतात.
शरीरातील प्रतिकारशक्ती वाढविण्यासाठी श्वासासंबंधी समस्या सोडविण्यासाठीही याचा उपयोग होतो. दम्याची लक्षणे कमी करण्याची प्रबळ क्षमता गुळवेलामध्ये आहे. त्यासाठी तुम्ही याचा रस मधासह मिक्स करून सेवन करा. त्यामुळे दम्याचा त्रास कमी होण्यास मदत मिळेल आणि याच गुणांमुळे गुळवेलीला अमृता समान मानले जाते. जर हा लेख आवडला असेल तर तुमच्या मित्र-मैत्रिणींना शेअर करायला विसरू नका. तसेच अशाच प्रकारच्या अनेक नवनवीन प्रकारच्या माहितीसाठी आमच्या फेसबुक पेज ला लाईक करायला विसरु नका.
Disclaimer: या लेखात दिलेली माहिती आणि उपाय सामान्य माहितीवर आधारित आहे. आमची वेबसाईट या गोष्टींची पुष्टी करत नाही. कृपया हे उपाय करण्यापूर्वी संबंधित तज्ञांचा सल्ला घ्या.
